Cis pospolity ‘Elegantissima’ (Taxus baccata ‘Elegantissima’) to znana od dawna, często u nas sadzona w ogrodach i terenach zieleni krzewiasta odmiana cisu o efektownym żółtym zabarwieniu igieł i dość powolnym wzroście. Jest klonem żeńskim.

Charakterystyczną cechą tej odmiany jest obfite „owocowanie” i wyjątkowo wczesne wybarwianie się osnówek na czerwono, już w końcu lipca i w sierpniu, dlatego czasami używa się polskiej nazwy – odmiana wczesna.

Łacińska nazwa odmiany „Elegantissima” (najwytworniejsza) najlepiej świadczy o wyglądzie tego krzewu. Szczególnie elegancki jest w końcu lata, kiedy jaskrawo czerwone osnówki pięknie kontrastują z żółtym igliwiem.

Trzeba pamiętać, że wszystkie części cisów są trujące – z wyjątkiem czerwonej osnówki. Przy czym nasiona wewnątrz osnówki też są trujące.

Cis pospolity ‘Elegantissima’ jest rozłożystym, szeroko rozrastającym się krzewem bez pędu przewodniego. Gałęzie odstają skośnie pod kątem 45 stopni. Stare okazy mają gałęzie bardziej podniesione do góry, mogą osiągać kilka metrów wysokości. Igły do 2 cm długości, często wygięte w dwóch płaszczyznach: sierpowato i ku górze, początkowo koloru złocistożółtego, później stopniowo płowiejące do kremowego lub białawego i wybarwione głównie na brzegach.

Cis pospolity ‘Elegantissima’ to odmiana stosunkowo odporna na mrozy. Podobnie jak inne cisy wymaga dosyć żyznych i wilgotnych gleb. Źle rośnie na glebach suchych. Polecany do dużych ogrodów i parków. Woli bardziej słoneczne stanowiska niż większość cisów. Może rosnąć w półcieniu, a nawet w cieniu, ale wtedy słabo się wybarwia. Doskonały na żywopłoty, do sadzenia pojedynczo i w barwnych kompozycjach. Dobrze znosi miejskie warunki. Wymiary można korygować cięciem – cisy doskonale znoszą strzyżenie i formowanie.

Cis pospolity ‘Elegantissima’ jest starą odmianą. W publikacji „Drzewa i krzewy iglaste” z 1981 r. Włodzimierz Seneta pisze, że powstał w szkółkach Handswortha w Sheffield w Anglii przed 1852 r. Mimo upływu lat nadal cieszy się popularnością. Jego walory zostały docenione przez brytyjskie Królewskie Towarzystwo Ogrodnicze (RHS) w 1993 r., gdy nadano mu prestiżowe wyróżnienie AGM.

