Opublikowane przez
Lubię łódzki Ogród Botaniczny za jego rozległość i miejscami pewną taką dzikość. Zdarzają się dni, że w dziale arboretum łatwiej spotkać liska niż człowieka. Przy tym z każdą wizytą odkrywam coś nowego, zaskakującego, zwykle oczywiście dendrologicznego. Tyle razy przechodziłam alejką przy dębach, a dopiero teraz zauważyłam tę fascynującą odmianę. W “botaniku” rosną obok siebie dwa okazy, niezbyt duże, ale zapewne już kilkudziesięcioletnie.
Dąb bezszypułkowy ‘Insecata’ (Quercus petraea (Matt.) Liebl. ‘Insecata’) to jedna z historycznych odmian tego gatunku o nietypowym ulistnieniu. Liście dłuższe niż u gatunku, do 15-20 cm długości, mniej lub bardziej głęboko powcinane – i węższe niż u gatunku, niekiedy bardzo wąskie, a czasami wręcz nitkowate, o blaszce zredukowanej niemal do nerwu środkowego.
Niektórzy autorzy piszą o wąskim białym/kremowym/żółtym obrzeżeniu liści tej odmiany – jest widoczne nawet teraz latem, na liściach porażonych mączniakiem. Widać to jasne obrzeżenie na zdjęciach. Mam nadzieję wrócić tu wiosną, wtedy zdjęcia powinny być lepszej jakości.
Odmiana dębu bezszypułkowego ‘Insecata’ została opisana po raz pierwszy w 1893 r. Niekiedy nazywana jest ‘Laciniata’ albo ‘Laciniata Crispa’. Wprowadzona do sprzedaży w latach 1928-1929 w szkółce Hessego w Niemczech.
Odmiana bardzo oryginalna. Rzadko spotykana, przeważnie tylko w ogrodach botanicznych, arboretach, kolekcjach.
Nadaje się do większych ogrodów, parków, zieleni osiedlowej. Powinna być sadzona pojedynczo lub w grupach po kilka egzemplarzy w wyeksponowanych miejscach, np. na trawnikach lub w kompozycjach z innymi drzewami.
Dąb bezszypułkowy ‘Insecata’ rośnie wolno, znacznie słabiej niż gatunek. Osiąga wysokość 10-20 m. Korona luźna, nieregularna. Podobno owocuje, ale na okazach w ogrodzie botanicznym nie widziałam żołędzi.
W ‘Dendrologii” Senety i Dolatowskiego (2008) wspomniano odmianę powcinaną (‘Insecata’):
Liście bardzo wąskie (niektóre +/- nitkowate) i wydłużone (do 20 cm długości), nieregularnie, głęboko wcinane, z wąskim, białym obrzeżeniem; liście pędów świętojańskich – zbliżone do typowych.
Prof. Władysław Bugała (1979) pisze o odmianie strzępolistnej (‘Laciniata’):
Liście, zwłaszcza na pędach jednorocznych, wydłużone, wąskie (do 2 cm szerokości), głęboko powcinane, często z białymi plamami. Drzewo rośnie słabo. Wartość dekoracyjna niewielka, raczej odmiana oryginalna i dla miłośników osobliwości.
W “Drzewoznawstwie” pod redakcją Białoboka i Hellwiga (1955) czytamy o odmianie strzępolistnej – var. laciniata Koehne:
Liście na pędach jednorocznych silnie wydłużone, wąskie (szerokości 2 cm), głęboko powcinane, często z białymi plamami. Na starszych pędach można zaobserwować dużą zmienność kształtu liści.
