Wiosna już blisko.
Wczorajszą słoneczną sobotę wykorzystałam na szukanie zwiastunów przedwiośnia.
Najbardziej lubię szukać wiosny w parku im. Klepacza. Tu niczego nie trzeba się domyślać. Jeśli zima nie jest mroźna już w lutym zaczynają masowo wyłaniać się z gruntu pędy cebulic i śnieżników – jak Haftinatowie z opowieści o Muminkach. Przespały pod ziemią lato, jesień i zimę. Najpierw nieśmiało wyglądają bladozielone zaostrzone czubeczki pędów, ale gdzieniegdzie można już zauważyć zapowiedź błękitu.
Nauka, która zajmuje się badaniem periodycznych zjawisk zachodzących w życiu roślin i zwierząt w zależności od pór roku i zmieniających się warunków atmosferycznych, nazywa się fenologią. Fenologia zajmuje się związkiem między zmianami w rozwoju roślin i zwierząt a zmianami klimatycznymi zachodzącymi na danym obszarze.
Jeśli chodzi o rośliny fenolodzy notują wyraźnie zaznaczające się zjawiska, takie jak kiełkowanie, kwitnienie, rozwój liści, dojrzewanie owoców, opadanie liści i inne fazy cyklu rozwojowego. Na podstawie faz rozwoju określonych gatunków roślin (tzw. gatunków wskaźnikowych) wyznaczono fenologiczne pory roku. W naszej szerokości geograficznej wyróżnia się zwykle 8 fenologicznych pór roku. Zaczyna się od przedwiośnia.
Przedwiośnie fenologiczne to okres na styku zimy i wiosny. W Polsce zaczyna się różnie, w zależności od przebiegu pogody w danym roku, czasami już w lutym lub w marcu. Trwa zwykle do początku kwietnia.
Za początek przedwiośnia uważa się kwitnienie leszczyny pospolitej (Corylus avellana).
Łatwo zauważyć długie męskie kotkowate kwiatostany leszczyny, które intensywnie żółto pylą podczas czasie suchej i ciepłej pogody. Więcej informacji o leszczynie pospolitej można znaleźć tutaj.
Zestawienie obserwacji fenologicznych z terenów dużych miast oraz z terenów pozamiejskich dostarcza informacji dotyczących wpływu tzw. „miejskiej wyspy ciepła” na wegetację roślin.
Porównanie danych fenologicznych zbieranych na danym stanowisku przez szereg kolejnych lat umożliwia obserwowanie zmian klimatu.
Stokrotki nie są symbolem wiosny, gdyż potrafią kwitnąć w środku zimy jeśli nie ma wielkiego mrozu.
O śnieżyczce przebiśniegu i innych gatunkach śnieżyczki u nas spotykanych znajdziecie interesujące informacje na stronie Łukasza Łuczaja.