Wiosna już blisko.

Śnieżyczka Elwesa (Galanthus elwesii)
Śnieżyczka Elwesa (Galanthus elwesii) w parku Klepacza, 03-02-2018

Wczorajszą słoneczną sobotę wykorzystałam na szukanie zwiastunów przedwiośnia.

Młode listki ziarnopłonu wiosennego (Ficaria verna)
Ukazują się listki ziarnopłonu wiosennego (Ficaria verna), 03-02-2018

Najbardziej lubię szukać wiosny w parku im. Klepacza. Tu niczego nie trzeba się domyślać. Jeśli zima nie jest mroźna już w lutym zaczynają masowo wyłaniać się z gruntu pędy cebulic i śnieżników – jak Haftinatowie z opowieści o Muminkach. Przespały pod ziemią lato, jesień i zimę. Najpierw nieśmiało wyglądają bladozielone zaostrzone czubeczki pędów, ale gdzieniegdzie można już zauważyć zapowiedź błękitu.

Młode pędy cebulicy syberyjskiej (Scilla siberica)
Wyłażące z ziemi cebulice syberyjskie (Scilla siberica), 03-02-2018

Nauka, która zajmuje się badaniem periodycznych zjawisk zachodzących w życiu roślin i zwierząt w zależności od pór roku i zmieniających się warunków atmosferycznych, nazywa się fenologią. Fenologia zajmuje się związkiem między zmianami w rozwoju roślin i zwierząt a zmianami klimatycznymi zachodzącymi na danym obszarze.

Jeśli chodzi o rośliny fenolodzy notują wyraźnie zaznaczające się zjawiska, takie jak kiełkowanie, kwitnienie, rozwój liści, dojrzewanie owoców, opadanie liści i inne fazy cyklu rozwojowego. Na podstawie faz rozwoju określonych gatunków roślin (tzw. gatunków wskaźnikowych) wyznaczono fenologiczne pory roku. W naszej szerokości geograficznej wyróżnia się zwykle 8 fenologicznych pór roku. Zaczyna się od przedwiośnia.

Przedwiośnie fenologiczne to okres na styku zimy i wiosny. W Polsce zaczyna się różnie, w zależności od przebiegu pogody w danym roku, czasami już w lutym lub w marcu. Trwa zwykle do początku kwietnia.

Dąb Fabrykant w parku Klepacza
Niedługo pod dębem Fabrykantem w parku Klepacza zrobi się niebiesko od masowo kwitnących cebulic syberyjskich i śnieżników lśniących, 03-02-2018

Za początek przedwiośnia uważa się kwitnienie leszczyny pospolitej (Corylus avellana).

Łatwo zauważyć długie męskie kotkowate kwiatostany leszczyny, które intensywnie żółto pylą podczas czasie suchej i ciepłej pogody. Więcej informacji o leszczynie pospolitej można znaleźć tutaj.

Kotkowate kwiatostany leszczyny pospolitej (Corylus avellana)
Kotkowate kwiatostany męskie leszczyny pospolitej (Corylus avellana) w parku Klepacza, 03-02-2018

Zestawienie obserwacji fenologicznych z terenów dużych miast oraz z terenów pozamiejskich dostarcza informacji dotyczących wpływu tzw. „miejskiej wyspy ciepła” na wegetację roślin.

Porównanie danych fenologicznych zbieranych na danym stanowisku przez szereg kolejnych lat umożliwia obserwowanie zmian klimatu.

Kwitnąca stokrotka (Bellis perennis)
Kwitnąca stokrotka (Bellis perennis) w parku Klepacza, 03-02-2018

Stokrotki nie są symbolem wiosny, gdyż potrafią kwitnąć w środku zimy jeśli nie ma wielkiego mrozu.

Cyprysiki nutkajskie (Chamaecyparis nootkatensis)
Wiecznie zielone cyprysiki nutkajskie (Chamaecyparis nootkatensis), 03-02-2018. Drzewa liściaste wokół jeszcze bezlistne.
Pączki lilaka zwanego popularnie bzem (Syringa vulgaris)
Pączki lilaka zwanego popularnie bzem (Syringa vulgaris), 03-02-2018
Bezlistny buk (Fagus sylvatica 'Purpurea')
Wielki czerwonolistny buk (Fagus sylvatica grupa ‘Purpurea’) jeszcze śpi. Park Klepacza, 03-02-2018
Bezlistny jesion (Fraxinus sp.)
Drzemie też mój ulubiony tajemniczy jesion (Fraxinus sp.). Park Klepacza, 03-02-2018
Śnieżyczki (Galanthus sp.) wychylają się z ziemi
Śnieżyczki (Galanthus sp.) pod jesionem w parku Klepacza, 03-02-2018

O śnieżyczce przebiśniegu i innych gatunkach śnieżyczki u nas spotykanych znajdziecie interesujące informacje na stronie Łukasza Łuczaja.

Nierozwinięte kotki leszczyny zwyczajnej (Corylus avellana)
Leszczyna zwyczajna (Corylus avellana) w parku Klepacza, 03-02-2018. Jak widać niektóre okazy jeszcze nie otwierają kwiatów.
Kotki leszczyny zwyczajnej odmiany czerwonolistnej (Corylus avellana 'Fuscorubra')
Leszczyna zwyczajna odm. czerwonolistna (Corylus avellana ‘Fuscorubra’) ma czerwone nie tylko liście, ale też kotki. Park Klepacza, 03-02-2018
W parku Klepacza
Park Klepacza, 03-02-2018

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *