Opublikowane przez
W parku przy Hipotecznej zrobiło się kolorowo. Na rabatach zakwitły żółte narcyzy trąbkowe (Narcissus pseudonarcissus L.) i fioletowe szafrany, zwane popularnie krokusami (Crocus L.)
Uprawne krokusy można podzielić na dwie grupy: wielkokwiatowe mieszańce ogrodowe i krokusy botaniczne o mniejszych i delikatniejszych kwiatach. Niektóre gatunki krokusów botanicznych zakwitają już w lutym i marcu. Wielkokwiatowe odmiany kwitną później, w marcu i kwietniu. Istnieją też gatunki krokusów kwitnące jesienią. W uprawie znanych jest około 30 gatunków krokusów.
Narcyzy można spotkać w niemal każdym ogrodzie, gdzie pięknie kwitną od marca do maja. Coraz częściej sadzone są w dużych grupach w miejscach publicznych. Spośród licznych gatunków i odmian narcyzów najbardziej okazałe kwiaty mają narcyzy trąbkowe, których przykoronek ma kształt trąbki dłuższej od otaczających go płatków okwiatu. U narcyzów wielkoprzykoronkowych płatki mają podobną długość co przykoronek, a u narcyzów drobnoprzykoronkowych, płatki okwiatu są znacznie dłuższe od przykoronka.
Fiołek wonny (Viola odorata L.) jest powszechnie znany w uprawie od najdawniejszych czasów. Często rozsiewa się w parkach i ogrodach, najczęściej w cienistych miejscach, na próchnicznej glebie.
Krokusy zwane są przez botaników szafranami (łacińska nazwa Crocus L.). Rodzaj obejmuje około 80 gatunków należących do rodziny kosaćcowatych. Do tego samego rodzaju zalicza się jedyny rodzimy gatunek szafran spiski (Crocus scepusiensis (Rehm. et Woł.) Borbás), który występuje w Karpatach Zachodnich, a także szafran uprawny (Crocus sativus L.), którego znamiona są wysoko cenione jako przyprawa, pochodzący z południowo-wschodniej Europy lub Azji Mniejszej. Szafran uprawny kwitnie jesienią, a jego cykl rozwojowy nie jest dopasowany do naszego klimatu.
Krokusy dorastają zazwyczaj do 5-10 cm wysokości. Paleta barw kwiatów obejmuje kolory od białego i żółtego po purpurowy, liliowy i niebieski. Istnieje wiele odmian dwubarwnych i cieniowanych. Krokusy tworzą po kilka wąskich, rynienkowatych liści, które rosną silniej dopiero po kwitnieniu.
Liście i kwiaty krokusów wyrastają z tzw. bulwocebuli, kulistej, nieco spłaszczonej, pokrytej suchymi łuskami. Nie są to prawdziwe cebule, jak u tulipanów czy narcyzów. Zarówno cebule, jak i bulwocebule gromadzą materiały zapasowe, dzięki którym roślina może kwitnąć bardzo wcześnie na wiosną. Bulwocebula jest pędem podziemnym okrytym suchymi łuskowatymi liśćmi, natomiast warstwy cebuli to przekształcone liście. Jeśli przetniemy bulwocebulę zobaczymy jednolitą powierzchnię, a nie łuski jak u cebuli.
Zaczyna kwitnąć zawilec gajowy (Anemone nemorosa L.). Jego kwitnienie kształtuje tzw. aspekt wiosenny lasów, w okresie kiedy nie ma jeszcze liści na drzewach i jest dużo światła. Wtedy zawilce szybko gromadzą materiały zapasowe na następną wiosnę. W parku rosną od strony Pojezierskiej, ale kęp jest mniej niż kilka lat temu. Pamiętajcie, że zawilce gajowe nie nadają się do zrywania na bukiety z powodu niewielkiej trwałości – więdną zanim zostaną doniesione do domu. Zawilec gajowy rozprzestrzenia się bardzo wolno – głównie przy pomocy kłączy, gdyż nasiona w większości są niepłodne. Jest gatunkiem wskaźnikowym starych lasów, tj. kompleksów leśnych zachowanych na przestrzeni wieków. Jego obecność w łódzkich parkach może świadczyć o tym, że w miejscu gdzie rosną był dawniej las.
W uprawie krokusy nie mają specjalnych wymagań, ale najlepiej rosną na glebach próchniczych, przepuszczalnych. Cebulki sadzimy jesienią co 5-15 cm na głębokości 5-10 cm (3 x wysokość bulwocebuli). Dobrze jest sadzić je w specjalnych drucianych koszyczkach chroniących przed myszami i nornicami (plastikowe koszyczki zostaną przegryzione). Za nielubiany przez gryzonie (rodent proof ) uważa się szafran Tommasiniego (Crocus tommasinianus).
Cebulicę syberyjską (Scilla sibirica Andr.) znamy z masowego kwitnienia w parku Klepacza. W parku przy Hipotecznej można spotkać pojedyncze osobniki tego gatunku. Pochodzi z południowo-wschodniej Europy, Kaukazu, Azji Mniejszej. W ogrodach jest uprawiana od 1796 r.
Krokusy kwitnące w parku przy Hipotecznej należą prawdopodobnie do gatunku szafran wiosenny (Crocus vernus (L.) Hill.). To gatunek pochodzenia europejskiego, najbardziej rozpowszechniony w uprawie.
Sam Hipokrates, ojciec medycyny, zalecał kwiecie fiołka wonnego jako remedium na ból głowy, kaca i kiepski wzrok, jak również w melancholii, nadmiarze żółci i chorobach piersiowych.
Krokusy najlepiej kwitną w pełnym słońcu, ale mogą rosnąć również w półcieniu pod drzewami. Po przekwitnięciu kwiatów nie wolno usuwać liści. Należy poczekać, aż same z siebie obeschną, trzeba omijać kosiarką do końca maja, dopóki nie wytworzą nowych bulwocebul. Jeżeli zetnie się liście, które dostarczają roślinie pokarmu, ta nowa cebulka nie zdąży urosnąć do odpowiedniej wielkości i nie zakwitnie w następnym roku. Póki liście są jeszcze ładne, zielone, tzn. że nowa cebulka ciągle rośnie.
Lepiej sadzić dużo cebul jednego gatunku lub odmiany niż mieszankę wielu odmian krokusów, gdyż w mieszance kwitną nierówno i nie wygląda to efektownie.
Ziarnopłon wiosenny (Ficaria verna Huds.) z rodziny jaskrowatych jest naszym rodzimym gatunkiem. Często spotykany w łódzkich parkach i miejscach zarośniętych. Powszechnie uważany za roślinę trującą, ale dr Henryk Różański jest innego zdania. Ziarnopłon wchodził w skład preparatów ziołowych stosowanych w fitoterapii ludowej.
